EO.0.0.23470
Antropo-zoömorf masker / Masque anthropo-zoomorphe / Anthropo-zoomorphic mask.
Luulu, Katanga, RD Congo. [Luba]. 2nd quarter of the 19th century. Wood (Ricinodendron rautanenii). Purchase from the widow of O. Michaux. 1919. EO.0.0.23470.
Verzamelcontext
Dit Luba masker werd in maart 1896 uit het dorp Luulu in de DR Congo weggenomen in het kader van vergeldingsacties van de ‘Tetela opstand’ binnen de Weermacht. Commandant Oscar Michaux verkreeg in deze context de volledige bevoegdheid om militaire operaties tegen de muiters te leiden. Het was tijdens de opmars van de gewapende colonne dat het dorp Luulu met geweld werd bezet. De chef had aan de troepen geweigerd zich in zijn dorp te vestigen. Terwijl de inwoners het bos in vluchtten, werden hun voedsel en vele bezittingen, waaronder dit masker, uit het verlaten dorp geplunderd.
De collectie Michaux omvat 715 voorwerpen en werd in 1919 door zijn weduwe aan het museum verkocht. Dit is het enige masker in de collectie, die voorts bestaat uit bekers, hoorns, doosjes, beeldjes, scepters, kammen, ivoren voorwerpen, tal van geweven raffiatextiel, wapens, muziekinstrumenten en stoelen die de militair tijdens zijn bijna zeven jaar durende verblijf in Congo heeft verworven.
De voorwerpen uit de Michaux-collectie lijken, naargelang van de omstandigheden, onderhandeld of geplunderd. Michaux verzamelde niet op aanvraag of in opdracht van de Staat waardoor de vraag zich stelt waarom hij toch zo’n omvangrijke collectie verwierf. De verzameling kwam waarschijnlijk tot stand gebaseerd op een verlangen naar ‘militaire souvenirs’ en een belangstelling voor ‘mooie exotische voorwerpen’.
Nota's van een expeditie
Albert Lapière, een officier die Michaux in die tijd vergezelde, schreef een dagboek waarvan het museum een kopie bewaart. Dankzij dit document is er een verslag van de plundering van het Luba masker in Luulu. Lapières verslag van de gebeurtenissen in Luulu werd in enigszins verfraaide vorm overgenomen door O. Michaux in zijn boek Carnet de campagne (1913). Het verslag van A. Lapière werd bestudeerd door Dr. R. Ceyssens, die in 2011 een uitgebreide studie van de collectie van O. Michaux publiceerde aan het KMMA.
Fragment met beschrijving Luba masker