HA.01.0139.2
Kiswahili-manuscript, geschreven in aangepast Arabisch schrift (correspondentie over de handel in stoffen en ivoor) / Manuscrit kiswahili en caractères arabes adaptés (Correspondance relative au commerce des étoffes et de l'ivoire) / Kiswahili manuscript written in adapted Arabic script (Correspondence concerning ivory and textile trade). Purchase from widow of L. Rom. 1925. HA.01.0139.2.
Herinneringen aan een vijand uit de collectie van Rom
De verzameling van de Belgische militair Léon Rom bevat verscheidene handgeschreven brieven in het Arabo-Swahili. Ze zijn gericht aan Muḥammad bin Ḫalfān, een vermaard ivoor- en slavenhandelaar die beter bekendstond onder de bijnaam Rumaliza. Ze stemmen overeen met de periode waarin Rom werd aangesteld in Stanley Falls (nu Boyoma Falls) in Oost-Congo, waar gewapende conflicten tegen Arabo-Swahili plaatsvonden. De veldtocht tegen Rumaliza door de Weermacht duurde verschillende jaren, maar het beslissende ingrijpen van Rom bleef beperkt tot de laatste weken. De laatste aanval beschrijft hij in zijn aantekeningen.
Het was ongetwijfeld in de context van dat gewelddadige conflict dat Rom dit document overhandigd kreeg. Hij hield het bij als ‘souvenir’ aan een verslagen vijand, wat erop zou kunnen wijzen dat hij de brief als een trofee beschouwde. Rumaliza, die zich herhaaldelijk verzette tegen de installatie van Duitse en Belgische strijdkrachten in de Tanganyika-regio, wist de verschillende aanvallen echter te overleven en te ontsnappen – in tegenstelling tot veel van zijn gelijken. Uiteindelijk vestigde hij zich op Zanzibar, waar hij zijn handelsactiviteiten voortzette.